In onze statuten staat dat we zijn opgericht in 1822. Onze voorgangers vonden en zagen een rechte lijn tussen het Amsterdamsch Schaakgenootschap uit 1822 en het latere VAS. Daar schijnt echter discussie over te bestaan.
Schaaksite.nl heeft een artikel over ‘de oudste schaakverenigingen’. Onder aanhaling van een historisch proefschrift schrijft de auteur:
Op 19 september 1822 werd het Amsterdamse Schaakgenootschap (ASG) opgericht. Dat speelde correspondentiepartijen tegen onder andere Vermaak door Oefening, de eerste schaakclub in Rotterdam, en Palamedes uit Den Haag. Een verschil van mening over de vraag of het sociëteitskarakter of het schaken centraal moest staan, leidde tot een afsplitsing van ASG. De ‘schakers’ gingen verder onder de naam Philidor, een club die niet lang standhield. (…)
Bij het ASG waren er leden die wilden fuseren met de andere Amsterdamse vereniging, La Bourdonnais. Die fusie ketste af, waarna enkele ASG’ers het Nieuw Amsterdamsch Schaakgenootschap oprichtten. Dat bleek niet levensvatbaar en fuseerde alsnog met La Bourdonnais tot het Vereenigd Amsterdamsch Schaakgenootschap (VAS), op 21 december 1878. Het VAS (dat nog steeds bestaat) nam later 1822 als oprichtingsjaar aan, het jaar dat het ASG werd opgericht. Ton Sibbing, die deze hele geschiedenis beschreef in het boek Amsterdam Schaakstad (1994), noemde dit ‘een zeldzaam staaltje geschiedvervalsing’. ASG bestond in 1878 namelijk nog en was dus niet opgegaan in VAS, dat 1878 als oprichtingsjaar heeft.
Geschiedsvervalsing? Uit het stuk blijkt dat meer schaaksociëteiten uit die tijd een informelere structuur hadden dan tegenwoordig en misschien niet helemaal duidelijk was wat of wie nu de échte schaakvereniging was. In ieder geval zijn er in allerlei steden regelmatige fusies, afscheidingen en terugkeerfusies geweest. Ook in Amsterdam. Dus is het niet zo gek dat het Vereenigd Amsterdamsch Schaakgenootschap zich de verzamelde juridische voortzetting achtte van het eerdere Amsterdamsch Schaakgenootschap. De datum is niet zomaar uit de lucht komen vallen – en staat zelfs in deze website!