De 36

In de Tweede Wereldoorlog telde VAS zo’n 150 leden.

Eind augustus 1941 verordonneerde de Duitse bezetter dat het Joden verboden werd deel te nemen aan het maatschappelijk leven. Er werd geëist dat alle verenigingen hun Joodse leden van de ledenlijst moesten afvoeren, waardoor het hen onmogelijk werd gemaakt om op de club te schaken. Vele VAS’ers zochten hun Joodse schaakvrienden thuis op voor schaakpartijen, tot dit in 1943 ook onmogelijk werd gemaakt.

Het betrof voor VAS ruim 50 leden, 1/3e van het toenmalige ledenbestand, die het op deze manier werd verboden om lid te zijn van VAS. Een ongelooflijk en verdrietig verlies, daar velen van dit aantal vermoord werden en nooit meer terugkeerden. Tijdens de Nationale Sportherdenking op 4 mei 2023, die in het teken stond van de schaaksport tijdens de Tweede Wereldoorlog, hield jeugdlid Daniël hierover een toespraak.

In de Joodse traditie geldt: iemand leeft voort zolang hij wordt herinnerd. Zolang je naam wordt genoemd, ben je niet vergeten. Op deze pagina is een overzicht te vinden van 36 leden van VAS die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen, zodat zij niet vergeten worden. Het doel is om van elke persoon zoveel mogelijk aanvullende informatie te verzamelen en beschikbaar te stellen. Waar mogelijk worden partijen gedeeld. Zodra een pagina beschikbaar is van een van de 36, is deze via een link te benaderen. Click op een naam voor meer informatie over de betreffende persoon.

Van deze 36 leden zijn er 18 in Auschwitz vermoord. Bij tien van hen, zoals bijvoorbeeld Alexander Booleman en Alfred Elzas, staat vast dat zij direct naar aankomst werden vergast. Van een aantal van de overigen is bekend dat zij nog weken, soms zelfs maanden hebben geleefd in het kamp. Daar werd nog geschaakt, hoewel het onmogelijk is te achterhalen door wie. Kartonnen schaakstukken gevonden in gevangenenbarak Auschwitz

NaamGeborenPlaatsLidDeportatieOverledenPlaats
Bernard Wolff Beffie18-5-1872Amsterdam1895Westerbork, 29-6-19432-7-1943Sobidor, Polen
Alexander Booleman25-6-1873Amsterdam1929Westerbork, 18-9-194221-09-1942Auschwitz, Polen
Carel Carsten1-5-1889Modjowarno, Nederlands Oost-Indië19217-5-1945Amsterdam,
Nederland
Jacob Jozef Cauveren6-5-1919Hasselt (Ov.)1939 (junior)Schoorl?29-10-1941Mauthausen, Oostenrijk
Samuel Coppenhagen21-12-1904Amsterdam1928Westerbork, 29-6-19432-7-1943Sobidor, Polen
Alfred Elzas20-3-1892Zutphen1923Westerbork, 16-11-194319-11-1943Auschwitz, Polen
Benjamin Frank1-4-1892Hilversum1919Westerbork, 10-11-194228-11-1942Auschwitz, Polen
Hijman Frankfoorder19-4-1913Amsterdam1930 (junior)Westerbork, 16-2-194331 ?-3-1943Auschwitz-Birkenau, Polen
Meyer Frederikstadt1-7-1890Amsterdam1925Westerbork, 8-6-194311-6-1943Sobidor, Polen
Abraham Gobits20-1-1909Amsterdam192930-9-1942Auschwitz, Polen
Maurice Goldschmidt18-5-1870Amsterdam1894Westerbork, 15-2-194430-3-1944Bergen-Belsen, Duitsland
Hartog Goldsmit26-2-1881Rotterdam191921-9-1942Auschwitz, Polen
Gabriel de Haas27-12-1920AmsterdamWesterbork, 27-7-194230-9-1942Auschwitz, Polen
Max Hes26-6-1904Amsterdam1936Westerbork, 19-10-194331-3-1944Polen
Siegbert van Itallië24-11-1885Amsterdam1909Westerbork, 8-6-194311-6-1943Sobidor, Polen
Mozes Kan28-8-1880Amsterdam1937Westerbork, 29-1-19431-2-1943Auschwitz, Polen
Jacob van der Kar25-11-1904Amsterdam1922Westerbork, 13-07-194316-07-1943Sobidor, Polen
Hans Marius Koopal15-8-1920Amsterdam19374-10-1944Zwolle, Nederland / begraven te Westerbork
Salo Landau1-4-1903Bochnia, Polen1934Westerbork, 10-11-194231-3-1944Gräditz, Polen
Rudolf Leizerowitz30-8-1919Amsterdam1938Kamp Schoorl, 28-2-1941 (Buchenwald)13-10-1941Mauthausen, Oostenrijk
Max Levenbach30-12-1884AmsterdamWesterbork, 18-1-194321-1-1943Auschwitz, Polen
Nachijm (Norbert) Moldauer7-7-1897Joslo1919Mechelen (België), 26-9-194227-9-1942Auschwitz, Polen
Heinz Erwin van Mindeno31-8-1922Berlijn, Duitsland1937 (junior)8-1-1944Auschwitz-Monowitz, Polen
Salomon Mozes19-4-1921Amsterdam1937 (junior)Westerbork, 31-7-194230-9-1942Auschwitz, Polen
Isaac Okker26-9-1882Amsterdam1920Westerbork, 14-9-194317-9-1943Auschwitz, Polen
Paulus Willem Onnen11-11-1899Mr.Cornelis, Nederlands Oost-Indië1919-192318-9-1944Indische Oceaan nabij Benkoelen aan boord van ‘Junyo Maru’
Arnold Park18-12-1901Amsterdam1934Westerbork, 10-11-194231-3-1944Midden-Europa
Israel Plukker13-6-1877Amsterdam1920Westerbork, 30-11-19423-12-1942Auschwitz, Polen
Joseph August Jean Polak24-1-1915Amsterdam1933Westerbork, 25-01-194430-9-1944Auschwitz, Polen
Martijn Jules Prins1-11-1920Amsterdam1938Westerbork, 3-9-19449-5-1945Midden-Europa
Moritz Regensburg30-5-1888Kowno, Rusland1921Westerbork, 20-7-194323-7-1943Sobidor, Polen
Marcel Benjamin Stodel10-3-1920Amsterdam1937 (junior)Drancy (Frankrijk), 26-8-1942Onbekend
Salomon Vegt19-6-1896Amsterdam1927Westerbork, 3-9-194427-1-1945Auschwitz, Polen
Louis Weltevreede19-5-1886Amsterdam1913Westerbork, 7-8-194230-9-1942Auschwitz, Polen
Hans Wittkowsky19-3-1902Pöszneck, DuitslandWesterbork, 16-11-194331-3-1944Auschwitz, Polen
Jacob Wolff2-12-1925AmsterdamWesterbork, 8-2-194430-6-1944Midden-Europa