Paulus Willem Onnen, geboren op 11 oktober 1899 te Mr. Cornelis, Nederlands-Indië. Zijn ouders zijn S.R.J. Onnen (vader) en A.C.J.H. van Doorn (moeder). Hij was in de jaren 1919–1923 lid van VAS. Hij speelde in die jaren in het eerste tiental, met afwisselend succes.
Hij ging weer terug naar Azië en werd in Nederlands-Indië administrateur bij de Dienst Volksgezondheid, o.a. te Bandoeng. Hij was schaakredacteur van een plaatselijk blad. Tijdens de oorlog was hij sergeant in het KNIL (het Koninklijk Nederlandsch Indisch Leger), het koloniale Nederlandse leger dat van 1814 tot 1950 bestond in Nederlands-Indië. Hij werd op 8 maart 1942 op Java gevangen genomen en in een kamp geplaatst.
Als krijgsgevangene werd hij op 16 september 1944 weggevoerd aan boord van het schip Junyo Maru, op weg van Batavia naar Sumatra, waar aan de spoorlijn gewerkt moest worden. Aan boord bevonden zich ongeveer 2500 Amerikaanse, Australische, Britse en Nederlandse krijgsgevangenen en 4200 Javaanse werkslaven. Op 18 september 1944 torpedeerde een Britse onderzeeboot, de HMS Tradewind, dit Japanse vrachtschip. Bij vervoer van krijgsgevangenen moet volgens de Conventie van Genève een rood kruis zichtbaar zijn op het schip, zodat de geallieerden weten dat ze dat schip beter met rust kunnen laten. Dat was niet het geval. De onderzeeboot volgt de opdracht die de geallieerden hebben gekregen: om Japanse vrachtschepen te vernietigen die zorgen voor de bevoorrading van Indonesië. Vier torpedo’s worden afgevuurd, waarvan twee hun doel treffen. Maandagmiddag 18 september om negen voor vier doet een zware explosie het hele schip schudden. Eerst midscheeps, daarna aan stuurboordkant. Het schip zinkt en wie kan, springt overboord, een onzeker lot tegemoet. Uiteindelijk verdwijnt de Junyo Maru na zo’n 20 minuten met donderend geraas in de golven, vijftien kilometer ten westen van Bengkulu, voor de westkust van het Indonesische eiland Sumatra.
Het gaat om een van de grootste scheepsrampen uit de geschiedenis, waarbij maar liefst 5600 mensen om het leven kwamen (vier keer meer dan bij de Titanic). De meeste krijgsgevangenen aan boord van het schip hadden de Nederlandse nationaliteit. Ongeveer honderd van hen overleefden de Junyo Maru-scheepsramp. Tijdens de aanleg van de Sumatra-spoorlijn tussen Pakan Baroe en Muare kwamen vervolgens nog eens tien van deze Nederlanders om het leven.
Paulus komt bij de torpedering van dit Japanse transportschip op 18 september 1944 om het leven. Andere Tijden heeft een uitzending aan deze scheepsramp besteed, die hier te bekijken is: link
Bronnen: Partij verloren… Gedenkboek ter herinnering aan de schakers in Nederland die tijdens de bezetting zijn omgekomen. (Eggink & Schelfhout) | Ons Land | Oorlogsbronnen | Andere Tijden | Wikipedia
Terug naar overzichtspagina | De 36 op Facebook
Er worden diverse bronnen gebruikt bij het opstellen van de artikelen over de 36, zoals de cartotheek en het boek ‘Partij Verloren’. Indien er aanvullingen of correcties op de betreffende artikelen zijn, neem dan contact met mij op via lode.broekman@gmail.com.