In de Tweede Wereldoorlog zijn er 36 leden van VAS omgekomen. Het merendeel van dit aantal is vermoord in Auschwitz (18 zeker, 1 vrijwel zeker), veelal direct na aankomst. Ook in beruchte kampen als Sobibor (6), Mauthausen (2) en Bergen-Belsen (1) zijn leden van VAS vermoord. In Nederland zijn 2 leden doodgeschoten. Van 5 leden is bekend dat zij in Polen of Midden-Europa zijn omgekomen, zonder de exacte plaats te weten. Het ene lid dat overblijft in deze opsomming van de 36? Dat is Paulus Willem Onnen.
Elk verhaal van de 36 is anders. Ieder heeft zijn eigen unieke levensloop, waarbij het lidmaatschap van VAS en de dood ten gevolge van de oorlog de overeenkomsten zijn. Paulus is geboren in Nederlands-Indië in 1899. Het was in die tijd gebruikelijk om de studietijd in Nederland door te brengen. Zo was hij in de jaren 1919–1923 lid van VAS. Hij speelde in die jaren in het eerste tiental, met afwisselend succes. Hij ging terug naar Nederlands-Indië en bleef betrokken bij het schaken als schaakredacteur van een plaatselijk blad. Hij maakte tijdens de oorlog onderdeel uit van het Koninklijk Nederlandsch Indisch Leger (KNIL).
Hij wordt in 1942 op Java krijgsgevangen genomen door de Japanners en hij zit ruim twee jaar in een Jappenkamp. Op 16 september 1944 wordt hij weggevoerd aan boord van het schip Junyo Maru, op weg van Batavia naar Sumatra, waar aan de spoorlijn gewerkt moest worden. Aan boord bevonden zich ongeveer 2500 Amerikaanse, Australische, Britse en Nederlandse krijgsgevangenen en 4200 Javaanse werkslaven. Op 18 september 1944 torpedeerde een Britse onderzeeboot, de HMS Tradewind, dit Japanse vrachtschip. 5600 opvarenden komen om. Paulus Onnen is een van hen. Lees meer
Overzicht van de 26 artikelen tot nu toe:
Er worden diverse bronnen gebruikt bij het opstellen van de artikelen over de 36, zoals de cartotheek en het boek ‘Partij Verloren’. Indien er aanvullingen of correcties op de betreffende artikelen zijn, neem dan contact met mij op via lode.broekman@gmail.com.
